Historia Miejskiego Zakładu Komunikacji w Jarosławiu Uchwałą Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w marcu 1972 roku powołano Miejską Komunikację Samochodową w Jarosławiu jako jeden z Zakładów Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej. Utworzenie Zakładu Komunikacji Miejskiej było konieczne ze względu na to, że miasto położone jest na dość rozległym terenie. Na jego obrzeżach powstawały nowe zakłady przemysłowe; dziewiarski "Jarlan",Huta Szkła Opakowaniowego, które wymagały dużej ilości rąk do pracy. Lecz nie tylko rozwój zakładów przemysłowych, ale i ogólny wzrost liczby mieszkańców miasta, powstawanie nowych osiedli mieszkaniowych, było istotnym bodźcem do uruchomienia komunikacji miejskiej. W tej sytuacji należało stworzyć usługi przewozowe przez połączenie ośrodków podmiejskich z centrum miasta i zakładami przemysłowymi. Uruchomienie połączeń komunikacyjnych z miejscowościami podmiejskimi oprócz przewozu siły roboczej do zakładów pracy przyczyniło się do przybliżenia zaplecza ogrodniczo-rolniczego do miasta i większej jego integracji z terenem. Zakłady przemysłowe oraz inne zakłady pracy, handel, administracja w chwili uruchomienia komunikacji zatrudniały 9500 pracowników, zaś do szkół różnego typu uczęszczało 2800 młodzieży. Przy opracowywaniu sieci linii komunikacyjnych brano pod uwagę lokalizację zakładów pracy, szkół, osiedli oraz uwzględniono materiały opracowane przez zakłady pracy, dotyczące ilości zatrudnionych i miejsc ich zamieszkania. Z uwagi na konieczność zaspokojenia najpilniejszych potrzeb przewozowych, biorąc również pod uwagę stan techniczny ulic i dróg w listopadzie 1972 r. przydzielono zakładowi pierwsze autobusy. W początkowym okresie było ich tylko sześć i kursowały na trzech liniach: Linie | Trasa | Długość trasy [m] | 1 | Tuczempy - Pawłosiów | 13400 | 2 | Pełkinie - Munina Z.P.Z. | 14000 | 3 | Widna Góra - Szówsko | 14200 | Organizując zakład, Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej nie posiadało odpowiedniego zaplecza technicznego ani doświadczonej kadry. Zaplecze komunikacji miejskiej w Jarosławiu stanowiła prowizoryczna zajezdnia, która mieściła się przy ulicy Mariana Buczka. Była ona obiektem zastępczym, została ulokowana w pomieszczeniach po byłej gazowni. Na tym samym terenie znajdowało się również zaplecze techniczne Oddziału Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Jarosławiu. W skład prowizorycznej zajezdni wchodził: 1) warsztat naprawczy z dwoma stanowiskami kanałowymi i jednym bez kanałowym, 2) stacja paliw z jednym dystrybutorem i zbiornikiem na 11 tyś. litrów, 3) plac postojowy na 12 autobusów. Zakład dysponował autobusami marki "San" H-100. Największą bolączką zakładu był brak pracowników zwłaszcza wykwalifikowanych. Trudności przejawiały się nie tylko w pozyskaniu nowych pracowników, lecz także dużej rotacji kadr, o czym świadczą poniższe dane: Grupa zatrudnienia pracowników | 1976 r | 1977 r | 1978 r | Łącznie | przyjęto | zwolniono | przyjęto | zwolniono | przyjęto | zwolniono | przyjęto | zwolniono | Prawnicy umysłowi | 12 | 6 | 5 | 7 | 2 | 6 | 19 | 19 | Kierowcy | 12 | 6 | 3 | 8 | 6 | 7 | 21 | 21 | Pracownicy stacji obsługi | 10 | 9 | 4 | 16 | 16 | 16 | 30 | 41 | Obsługa | 9 | 3 | 4 | 5 | 3 | 3 | 16 | 11 | Łącznie | 43 | 27 | 16 | 36 | 27 | 32 | 86 | 92 | Z roku na rok wzrastało zapotrzebowanie na usługi przewozowe miejskiej komunikacji, wzrastała ilość przewiezionych pasażerów i ilość przejechanych przez autobusy kilometrów. Rok | Ilość przewiezionych pasażerów w tyś. | Ilość przejechanych kilometrów w tyś | 1974 | 7934 | 1231,8 | 1975 | 8476 | 1300 | 1976 | 8500 | 1350 | 1977 | 8500 | 1425 | W perspektywicznym rozwoju przewidziano wzrost stanu liczbowego ludności miasta, rozbudowę zakładów, dlatego też na odcinku dalszej poprawy działalności miejskiej komunikacji zaplanowano wzrost liczby autobusów i linii, co przyczyniłoby się do polepszenia warunków jazdy pasażerów. W początkowym okresie mieszkańcy samego miasta Jarosławia w zasadzie nie mieli większych możliwości korzystania z komunikacji miejskiej, ponieważ autobusy przyjeżdżające z terenów podmiejskich były przepełnione, a wszystkie linie przebiegały przez miasto w relacji wieś - wieś. Układ sieci autobusowych skierowany był głównie w kierunku nowo powstałych zakładów, które większą część siły roboczej czerpały z okolicznych wsi. I tak z Ożańska biegła linia 13, z Pełkiń linia 2, 10, z Tywoni linia 6, z Cieszacina linia 7, 15, 16, z Pawłosiowa linia l, z Jankowic linia 3, z Kidałowic linia 4, z Szówska linia 3, 4, 5, z Makowiska linia 12, z Surochowa linia 8, 11, z Tuczemp linia l, 6. Jak widzimy dotychczas komunikacja miejska zamiast pełnienia usług przewozowych na terenie miasta koncentrowała się na dowozie pasażerów z miejscowości podmiejskich i dalszych. W związku z tą sytuacją zachodziła potrzeba uruchomienia dodatkowej linii miejskiej łączącej dzielnice przemysłowo - handlowe z centrum miasta i nowymi dzielnicami mieszkaniowymi. Poważne trudności w sprawnym działaniu komunikacji miejskiej sprawiał zły stan nawierzchni dróg na trasach podmiejskich. Z tego powodu występują częste awarie autobusów, powoduje to konieczność prowadzenia dodatkowych nieprzewidzianych napraw. Od 1 stycznia 1976 roku zakład wszedł w skład Oddziału Komunikacji Miejskiej w Przemyślu, która była jednym z zakładów WPGKiM Przemyśl, w okresie późniejszym wyodrębniono WPKM Przemyśl jako samodzielny zakład. W tym czasie rozwój i sprawne funkcjonowanie komunikacji miejskiej w Jarosławiu hamuje brak odpowiedniego zaplecza technicznego. Z tych względów podjęte zostały starania o budowę nowej zajezdni. W planach przewidziano zajezdnię dla 60 autobusów z pełnym zapleczem technicznym, magazynami, stację paliw oraz zapleczem socjalnym. Pierwszy etap inwestycji został zrealizowany zgodnie z założeniami, przystąpiono do realizacji drugiego etapu, wybudowano budynek zaplecza technicznego, na tym etapie budowa została przerwana z powodu braku środków finansowych. 1 lipca 1990 roku nastąpił podział Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacji w Przemyślu na dwa przedsiębiorstwa. W 1991 roku zakład zostaje skomunalizowany i od tej pory funkcjonuje jako zakład budżetowy Urzędu Miasta Jarosławia. W okresie przemian jakie miały miejsce w ostatnich latach komunikacja miejska w Jarosławiu dostosowywała połączenia dzielnic miasta i gmin bezpośrednio sąsiadujących z miastem, aby w miarę posiadanego taboru i środków finansowych zabezpieczyć sprawną komunikacji pasażerską z odpowiednią częstotliwością kursowania. Aktualnie 30 autobusów Miejskiego Zakładu Komunikacji w Jarosławiu wykonuje 168 kursów dziennie w dni robocze i 73 w dni wolne, obsługując nadal miejscowości w ościennych gminach - Jarosław, Wiązownica, Pawłosiów, a łączna długość linii wynosi 216 km. Układ ulic miasta cechuje duża ciasnota i mała przepustowość, szczególnie drogę krajową Nr 4, ma to zasadniczy wpływ na możliwości usprawnienia funkcjonowania komunikacji miejskiej. Szybki rozwój motoryzacji indywidualnej w naszym mieście i powiecie sprawia pojawienie się coraz większych zatorów, powodujących dodatkowo utrudnienia w ruchu drogowym prowadząc do paraliżu transportowego. Usprawnienie komunikacji poprzez uprzywilejowanie ruchu autobusów miejskich jest wyborem wynikającym między innymi z tego, że w porównaniu z komunikacją indywidualną przewóz pasażerów w komunikacji zbiorowej jest tańszy, wymaga mniejszego zużycia energii, powoduje znaczne zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska. Należy tutaj zaznaczyć, że zakłady komunikacji miejskiej nie są zakładami nastawionymi na osiąganie zysku, lecz na zaspokajanie społecznych potrzeb.
|